Als physician assistant (kortweg PA) neem je zelfstandig, volgens geldende richtlijnen en protocollen, medische en medisch-ondersteunende taken van de huisarts over. Je doet zelf lichamelijk onderzoek, stelt een behandelplan op en voert bepaalde medische handelingen uit. Zo kun je wonden hechten, injecties toedienen of kleine chirurgische ingrepen verrichten. Je schrijft recepten voor medicatie uit, en geeft medische voorlichting aan patiënten. Vind jij dat een patiënt een medisch specialist moet zien, dan verwijs je hem of haar door. Indien nodig overleg je met de huisarts.
Daarnaast zet je je als PA in om de kwaliteit en effectiviteit van zorg binnen de praktijk te verhogen. Binnen de huisartsenpraktijk is het dan ook een functie met veel verantwoordelijkheid. De duale masteropleiding tot physician assistant duurt 2,5 jaar.
Wat zijn de taken van een physician assistant?
- Patiënten met veel voorkomende aandoeningen onderzoeken, behandelen en begeleiden
- Uitvoeren van handelingen met risico’s die je kunt overzien
- Indiceren en voorschrijven van medicatie
- Zelfstandig spreekuur draaien voor routinematige zorg
- Kwaliteit en effectiviteit van zorg binnen de praktijk (mee)helpen verhogen
- Mee- initiëren, -uitvoeren en – publiceren van medisch wetenschappelijk onderzoek en meewerken aan richtlijnen
- Innoveren in de zorg
Een physician assistant heeft een hbo-masteropleiding gevolgd
Je beschikt dan ook over brede medische kennis en vaardigheden. De huisarts blijft eindverantwoordelijk voor de kwaliteit en organisatie van de zorg die vanuit de praktijk wordt geleverd, maar daarna is physician assistant de functie met de grootste mate van zelfstandigheid en verantwoordelijkheid binnen de huisartsenpraktijk of -post.
Opleiding: theorie en learning on the job
Als aankomend PA word je in de praktijk opgeleid door een huisarts of een afgestudeerde PA, in combinatie met een theoretische opleiding die je volgt bij één van de vijf hogescholen. Om toegelaten te worden tot de opleiding moet je een hbo-opleiding in de gezondheidszorg hebben afgerond (verpleegkunde, dan wel paramedisch) en minimaal twee jaar praktijkervaring in de directe patiëntenzorg hebben op hbo-niveau.
De opleiding duurt 2,5 jaar en gedurende die tijd ben je minimaal 32 uur per week kwijt aan hbo-contacturen en je praktijkopleiding bij een huisartsenpraktijk, een gezondheidscentrum of een huisartsenpost, waar je ook in dienst bent. Daarbovenop komen nog de uren die je besteedt aan zelfstudie. Uiteraard ontvang je salaris voor de gewerkte uren.
Competentiegebieden
Om toegelaten te worden tot de opleiding PA, dien je te beschikken over een brede set van competenties.
- Medisch deskundige (medische deskundigheid)
Met betrekking tot veelvoorkomende aandoeningen. - Communicator (communicatie)
Bijvoorbeeld een therapeutische relatie aan kunnen gaan met patiënten op basis van wederzijds begrip, empathie en vertrouwen. - Organisator (leiderschap)
Onder andere de uitgangspunten van kwaliteitszorg (bewaking, bevordering en waarborging), in de praktijk kunnen toepassen. - Samenwerker (samenwerking)
Zowel met patiënt als met andere zorgverleners binnen de huisartsenorganisatie. - Onderzoeker (wetenschappelijk denken)
Onder meer in staat zijn om toegepast empirisch wetenschappelijk onderzoek op te zetten en uit te voeren. - Gezondheidsbevorderaar (maatschappelijk handelen)
Mee kunnen werken aan maatregelen die de gezondheid van individuen en groepen bevorderen. - Professional (professionaliteit)
Eerlijk en betrokken hooggekwalificeerde zorg kunnen leveren, met aandacht voor de integriteit van de patiënt.
Wat zijn de belangrijkste verschillen tussen verpleegkundig specialist (VS) en physician assistant (PA)?
De verpleegkundig specialist is specialistisch inzetbaar op zowel medisch als verpleegkundig vlak en verdeelt in de praktijk de tijd over beide taken. De physician assistant is uitsluitend werkzaam in het medische domein. Lees hier meer over het verschil.
Yüksel wilde altijd al iets voor zijn medemens betekenen. Hij studeerde HBO Verpleegkunde en werkte als praktijkverpleegkundige in het asielzoekerscentrum. Hij wilde graag meer verantwoordelijkheid dus toen hij de kans kreeg om de Masteropleiding tot Physician Assistant te volgen twijfelde hij geen moment.